PERSBERICHT: Slimme eDNA-methode dé oplossing voor vleermuizenonderzoek in spouwmuren

Het eDNA-vleermuizenonderzoek detecteert DNA-sporen van vleermuizen in een gebouw
zonder directe waarneming of verstorende handelingen. eDNA-vleermuisonderzoek is snel,
efficiënt, betrouwbaar, objectief en relatief goedkoop. Onderzoek met eDNA kan het hele jaar
door worden uitgevoerd.
Zijn er geen sporen van vleermuizen aanwezig dan kan er worden geïsoleerd. Zijn ze wel
aanwezig dan volgen we de Natuurkalender. Hierop staan de twee belangrijke periodes
waarmee rekening gehouden moet worden bij het isoleren van spouwmuren of dak: de
winterslaap en de kraamperiode van alle vleermuissoorten in Nederland.

Environmental DNA oftewel eDNA is het genetisch materiaal van plant of dier dat vrijkomt in de
omgeving. Aan de hand van DNA-sporen die planten of dieren in het water, de lucht of op een
oppervlak hebben achtergelaten bepaal je welke soorten aanwezig zijn. Dit noemen we ook wel
metabarcoding.
De metabarcoding-techniek van SGS herkent het eDNA van alle in Nederland voorkomende
vleermuissoorten en ook eventueel andere beschermde zoogdieren (zoals de steenmarter) en
vogels (zoals de huismus of gierzwaluw).

De monstername bij het SGS eDNA vleermuizenonderzoek is eenvoudig. Luchtmonsters
worden genomen met een luchtpomp uit een opening in de spouwmuur. De methode geeft bij
onderzoek in het lab een goed beeld van de aan- of afwezigheid van vleermuizen. Inmiddels is
een groep isolatiebedrijven (zie bijlage) gestart met het nemen van eDNA monsters voorafgaand
aan isolatiewerkzaamheden.

SGS en de partners in de isolatiebranche (zie bijlage) vragen het bevoegd gezag om kennis te
nemen van deze gestandaardiseerde werkwijze. Bouw- en isolatiebedrijven kunnen zo op een
goed geborgde manier vleermuisonderzoek in spouwmuren doen, zodat de verduurzaming van
Nederland vlotter verloopt. Dit is geheel in lijn met de wens van demissionair minister Hugo de
Jonge om eDNA als methode snel op te schalen, zoals hij op 22 december 2023 liet weten in
een brief aan de Tweede Kamer.

‘Samen met het bevoegd gezag en de isolatiebranche willen we ervoor zorgen dat het protocol
breed gedragen en geaccepteerd wordt,’ aldus drs. Hans de Jong van SGS Search. ‘Ik ben er
trots op dat we onze kennis van gebouwen, luchtonderzoek en E-DNA analyses hebben weten
te combineren. Door verschillende monsternemingstechnieken te integreren met eDNA analyses
in ecologisch onderzoek, krijgen we nu betere, uitgebreidere en nauwkeurigere informatie over
zowel beschermde als invasieve soorten. Het onttrekken van eDNA uit de lucht opent een hele
nieuwe wereld aan gegevens, waardoor we in staat zijn dieren te detecteren die anders niet
waarneembaar zouden zijn, zoals vleermuizen in spouwmuren.’

Meer weten over onze eDNA dienstverlening? Kijk hier

SGS is 's werelds toonaangevende inspectie-, verificatie-, test- en certificeringsbedrijf.
SGS wordt erkend als de wereldwijde benchmark voor kwaliteit en integriteit. Met meer dan 98.000
medewerkers heeft SGS een netwerk van meer dan 2.650 kantoren en laboratoria over de hele
wereld.